Kategoria: Dom pasywny

Co to jest rekuperacja? W telegraficznym skrócie rekuperacja to wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. W rekuperacji chodzi o to, żebyśmy mieli świeże powietrze w domu cały czas, 24 h na dobę. A przy okazji dzięki odzyskowi ciepła oszczędzamy na ogrzewaniu od 10 do nawet 30%.

Ogólnie wentylacja w domu jest potrzebna po to, żeby dostarczać do wnętrza domu świeże powietrze zawierające tlen niezbędny do oddychania i do spalania paliw w piecach, a usuwać z niego powietrze zużyte. Ważne jest też usuwanie nadmiaru wilgoci powstającej podczas gotowania, prania lub kąpieli. Niedobór tlenu w niedostatecznie wentylowanych wnętrzach ma niekorzystny wpływ na samopoczucie i zdrowie ludzi, a nadmiar wilgoci w powietrzu działa niszcząco na mury budynku i elementy jego wyposażenia.

Poniżej odpowiadam na kilka najczęściej zadawanych przez klientów pytań dotyczących rekuperacji w domu jednorodzinnym:

Czy w domu z rekuperacją możemy mieć otwierane okna?

Tak, w domu z rekuperacją jak najbardziej można mieć wszystkie okna z możliwością otwarcia. Ale tak na prawdę nie jest to konieczne, gdyż i tak będziemy mieć świeże powietrze w całym domu. Okna nieotwieralne „fix” są tańsze, więc być może w niektórych miejscach warto jest je zastosować korzystając z tego komfortu, że mamy w domu rekuperację.

Czy w domu z rekuperacją potrzebne są kominy wentylacyjne?

Nie, w domu z rekuperacją nie są potrzebne ani kominy wentylacyjne, ani kratki czy zetki wentylacyjne. Natomiast w domu z wentylacją naturalną musi być kilka kanałów wentylacyjnych i muszą one wystawać co najmniej kilkadziesiąt centymetrów ponad połać dachu, co czasem też zmienia wygląd budynku na mniej atrakcyjny. Jedyne kominy jakie mogą wystąpić w domu z rekuperacją to takie związane z ogrzewaniem, w zależności od typu pieca lub komin od kominka jeśli taki planujemy. W ten sposób mimo kosztów rekuperacji oszczędzamy na koszcie budowy kominów.

Jaki jest orientacyjny koszt rekuperacji w domu jednorodzinnym?

Koszty podzieliłabym na dwie kategorie: koszt projektu i koszt urządzenia z montażem:

1. Kosz projektu wynosi ok. 1000 zł
2. Koszt wykonania rekuperacji ok. 6000 zł

Przykładowo w jednym z projektowanych przez nas domów bez systemu rekuperacji koszt kominów wentylacyjnych wynosił ok. 3500 zł za materiał oraz wykonanie. Czyli koszt rekuperacji w tym momencie jest dwukrotnie wyższy, ale za to dużo wyższy komfort użytkowania domu oraz możliwość wieloletniej oszczędności na ogrzewaniu domu.

Czy w domu z rekuperacją można mieć kominek?

Tak, jak najbardziej w domu z rekuperacją można mieć kominek. Wskazane jest zastosowanie kominka z zamkniętą komorą spalania tzn. takiego, który powietrze do spalania pobiera z zewnątrz. Nie powinno stosować się otwartego paleniska.

Przeczytaj też: Dom pasywny – czym różni się w wyglądzie od domu tradycyjnego?

Dom pasywny to dom o niskim zapotrzebowaniu na energię, czyli poniżej 15 kWh/(m²·rok). Czy taki dom różni się samym wyglądem od domu tradycyjnego? Okazuje się, że tak! Dla energooszczędności domu znaczenie ma również jego kształt, czyli bryła budynku.

Dom pasywny lub energooszczędny może mieć formę architektoniczną domu tradycyjnego, ale większą efektywność uzyskamy jeśli zastosujemy rozwiązania wpływające na oszczędzanie energii już w samym kształcie budynku.

Jakie są w takim razie charakterystyczne cechy wyglądu domu pasywnego?

Pierwszą ważną cechą jest zwarta bryła budynku, nie musi to być koniecznie plan prostokąta, ale im bardziej rozczłonowana jest bryła, tym więcej w budynku jest ścian zewnętrznych w stosunku do jego powierzchni. Zwartość, czy rozczłonkowanie budynku określa współczynnik A/V ( area/volume). Dla energooszczędności zawsze najlepszy będzie jak najmniejszy współczynnik A/V. Współczynnik ten określa stosunek przegród zewnętrznych (ich powierzchnię) do kubatury („objętości”) domu.

Drugim istotnym czynnikiem przy planowaniu wyglądu domu pasywnego jest unikanie balkonów, lukarn i wykuszy, gdyż są to miejsca, przez które może uciekać ciepło z domu. Poniżej zdjęcie termowizyjne domu, na którym wyraźnie widać zaznaczone kolorem czerwonym ucieczka ciepła przez wykusz z balkonem.

Oczywiście jeśli zależy Ci na tym, żeby mieć balkon w domu pasywnym to jest to możliwe. Istnieją rozwiązania techniczne, które umożliwiają montaż balkonu w taki sposób, żeby nie powodowało to ucieczki ciepła. Jednym z ciekawych rozwiązań może być na przykład montaż balkonu na metalowych linkach (cięgnach). Innym może być użycie balkonowego łącznika termoizolacyjnego.

Charakterystyczną cechą wyglądu domów pasywnych są duże przeszklenia od południowej strony domu oraz jak najmniejsze przeszklenia lub całkowity ich brak od strony północnej.

Im większe przeszklenia zaplanujemy od strony południowej, tym większe będą zyski z promieniowania słonecznego. Domy pasywne mogą wykorzystywać efekt szklarniowy. Jest to źródło dodatkowego ciepła dla wnętrza budynku. Taką „szklarnią” w domu pasywnym jest ogród zimowy, o którym mówi się, że zapewnia nam piątą porę roku. I tutaj też często powstaje pytanie, a co w lecie kiedy dom może nadmiernie się przegrzewać? Podczas projektowania bierze się to też od razu pod uwagę, najprostszą metodą zapobiegania takiej sytuacji są ruchome osłony okienne. Od strony północnej domu pasywnego najlepiej jest zaplanować pomieszczenia techniczne, łazienki, czy korytarze.

Kolejną cechą domów pasywnych jest oddzielanie garażu od konstrukcji domu. Garaż powinien stanowić oddzielny budynek lub być połączony z domem łącznikiem jeśli ma stanowić jedną bryłę z domem.

Inną charakterystyczną cechą w konstrukcji domu pasywnego, ale już nie mającego wpływu bezpośrednio na jego wygląd są fundamenty. Domy pasywne posadawia się na płycie fundamentowej. Płyta fundamentowa z szalunkiem traconym ogranicza do minimum mostki termiczne w obrębie fundamentów.

Podsumowując dom pasywny powinien być zaprojektowany w taki sposób, żeby miał jak najmniejszą ilość ścian zewnętrznych, powinno unikać się zbędnych elementów, przez które istnieje możliwość ucieczki ciepła takich jak balkony, lukarny, czy wykusze. Warto wykorzystać efekt szklarniany budując ogród zimowy od strony południowej oraz unikać lokalizowania garażu w bryle budynku.